Powstaniec Wielkopolski
Jan Zalewski urodził się 24 czerwca 1873 roku w Modzelach Starych (Parafia Puchały, województwo podlaskie).
Jego ojciec Józef Zalewski prawdopodobnie walczył w Powstaniu Styczniowym. Z obawy przed wywózką na Sybir Józef wraz z rodziną uciekli do Wielkopolski.
Jan Zalewski był z wykształcenia magistrem farmacji. Pracował w aptece w Wilczynie. Wśród wilczyńskiej młodzieży cieszył się autorytetem i uznaniem.
Miłość do ojczyzny wyniósł z domu rodzinnego. Gdy wybuchło Powstanie Wielkopolskie czynnie wziął w nim udział. Był dowódcą Oddziału Wilczyńskiego. W konspiracji aktywnie współpracował z dowódcami Oddziału Wójcińskiego, położonego po drugiej stronie granicy, w zaborze pruskim. Na jednym z tajnych zebrań podjęto decyzję, by rozbroić w sylwestrową noc wójcińską placówkę Niemców. Inicjatywę podjęli między innymi: Kazimierz Taczanowski, Michał Puczyński oraz Starzecki z Wilczyna. W nocy 31 grudnia 2018 roku dwie grupy dowodzone przez sierżantów Michała Puczyńskiego i Starzeckiego pod wspólnym dowództwem Zalewskiego, okrążyły punkt graniczny oraz punkt celny w Wójcinie i zmusiły Niemców do poddania się. Zaskoczenie było tak wielkie, że Niemcy nie zdołali oddać ani jednego strzału. Po rozbrojeniu żołnierzy w Wójcinie sformowali samodzielny oddział powstańczy dowodzony przez porucznika Włodzimierza Watta-Skrzydlewskiego.
W ręce powstańców z Wilczyna dostały się 4 ciężkie i dwa lekkie karabiny maszynowe, 70 karabinów ręcznych, 150 granatów i 27000 sztuk amunicji. Następstwem tych działań było powiadomienie przez pokonanych żołnierzy dowództwo Grenzschutzu w Strzelnie, które wysłało rano 1 stycznia 1919 roku do Wójcina karną ekspedycję, która miała za zadanie stłumić ,,rebelię”. Po dotarciu do granicznych rogatek naprzeciwko oddziału wyszedł porucznik Watta-Skrzydlewski.
W wyniku negocjacji przekonał Niemców, aby wrócili do Strzelna. Nie odważyli się oni na przekroczenie granicy i atak w Wilczynie. 2 stycznia 1919 roku Jan Zalewski w późnych godzinach popołudniowych po krwawych walkach wraz z innymi powstańcami wyzwolił Strzelno.
Zniesienie Grenzschutzu w Wójcinie było pierwszym zbrojnym czynem w powiecie strzelińskim i wywarło duży moralny wpływ na dalszy tok wypadków w powiecie strzelińskim.
O życiu rodzinnym Jana Zalewskiego wiemy, że pierwsza żona jest nieznana, z ich związku urodził się Feliks, który zmarł w Skołatowie.
Druga żona to Konstancja Kocięcka (1880-1925) z tego małżeństwa urodziły się dwie córki Helena i Janina.
Na podstawie aktu zgonu znajdującego się w Urzędzie Stanu Cywilnego w Wilczynie wynika, że żona zmarła wcześniej, a w ostatnich latach życia był wdowcem.
Zmarł 1 grudnia 1928 roku w Wilczynie. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Wilczogórze, kwatera B/7/2.
Igor Kosiński klasa III c gimnazjum
źródło:
www.cdew.pl
www.gniazdo.org/forum
wywiad z prawnuczką P. Ewą Jałoszyńską
